Aydın Yol / Daha

Söhrab Tahir

(1926-2016)

Xalq şairi, Əməkdar incəsənət xadimi. Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Şeir Şurasının sədri (1986-1991) olub. “Vətənlə sevgi arasında”, “Qonşu qızın məktubları”, “Əmanət”, “Lirika” kimi şeir kitablarının müəllifidir. 2010-cu ildə Rusiyanın beynəlxalq “V.V.Mayakovski Ordeni”nə layiq görülüb.

Daha

Dərdi dərd olmuşdur elin də mənə,

Ağladım bir naşı güləndə mənə,

Heç kəs ağlamasın öləndə mənə,

Mən heç vaxt, heç zaman ölmərəm daha.

Azad qardaşım var, onunla xoşam,

Mən gərək sahili sahilə qoşam.

İki bölünməkdən elə qorxmuşam,

Çöpü də ikiyə bölmərəm daha.

Dənizlər, dəryalar mənə dayazdır,

Ən dərin bir çay var, o da Arazdır.

Mənə görüş verin, azadlıq azdır,

Görüşsəm ayrılıq bilmərəm daha.

Mənim səadətim hardasa itdi,

O, asan gəlmişdi, asan da getdi,

Mənə nə etdisə səadət etdi,

Bədbəxt səadətə gülmərəm daha.

Öləndə

Öləndə kəfənim ikiqat olsun,

Ruhum o taydadır, qəbrim bu tayda.

Dözümlü xalqıma heykəl qoyulsun

Ortadan qurumuş bir dəli çayda.

Tabutum üstündə oynasın xəzan,

Bölünsün bir xalqın şairi iki.

Ayrı bacıların göz yaşlarından

Mənə iki tayda bir qəbir tikin.

İkili yaşadım həyatımı mən,

İkili səsimdə birləşdi xalqım.

Qovdum ikiliyi öz ürəyimdən,

Böyük ürəyimdə birləşdi xalqım.

Bir gün xalqım üçün şairləşəndə,

Şair torpağına quylanacağam.

Vətən birləşəndə, xalq birləşəndə,

Mən də öz qəbrimdən boylanacağam.

Saz

Aşıq, mizrabını asta vur bir az,

Qırılar sazının telləri bir-bir.

Üstündə ötdüyün o sədəfli saz,

Dəmirdən, poladdan yonulub, nədir?

Onun nəğmələnən telləri sim-sim,

Üstündə pərdələr qayım çəkilib.

Yox, onlar Arazım, Kürümdür mənim,

Sədəfin üstündə tarım çəkilib.

Çaldın yollarımı – yollar arası,

Çaldın çaylarımı, çaylarımda səs.

Yoxsa ki, bir quru məftil parçası

Bu qədər ağlamaz, bu qədər gülməz.

Araz insan səsi eşidən zaman

Kövrəlib içindən dillənəcəkdir.

Arazdan götürüb daşı da çalsan,

Daş da insan kimi dillənəcəkdir!

Sazın bu ellərdən dil açdı tel-tel,

Sevgisiz, vətənsiz bir nəğmə hanı?

Sən öz mizrabında simləri deyil,

Çaldın öz ömrünün cığırlarını.

Qoşa gedək!

Kəmərinin gümüşünü

Ver çaylara, kəhrizlərə.

Ağ əlinin işığını

Əmdir mavi dənizlərə.

Xislətinin ipəyini

Sər dağların ətəyinə.

Öpüşünün ətrini bük

Qonçaların ləçəyinə.

Gülüşünü gül-gül çilə

Dərələrin ürəyinə.

Pıçıltını qoy bulağın dodağına.

Saçlarının dalğasını

Tök dənizin qucağına.

Hər baxışda göz qırpmağı

Öyrət uzaq ulduzlara.

Nəfəsinin ətrini çək

Həsrət çəkən yarpızlara.

Səp səsinin şüşəsini

Çiliklənən şəlaləyə.

Qoşa gedək gileylərin

Sinəsində cığır salaq.

Cığır kimi qoşalaşıb

Dağ döşündə qoşa qalaq.

Tənək

Bir quş yuva tikir arakəsmədə,

O da öz işində, qurğusundadır.

Tənəyi qaldırdım, gördüm kölgədə

Salxımlar mirvari yuxusundadır.

Şanı öz fəslini vurubdur başa,

Qarışqa daşıyır yarpaqlarını.

Tənək dirsəklənib çopur bir daşa,

Qumluğa uzadıb ayaqlarını.

Bağda bircə salxım üzümlə doydum,

Doymadım tənəyin gözəlliyindən.

Bir gilə şanını ağzıma qoydum,

Üzümü turşutdum şirinliyindən.

Quşlar dəstə ilə bağa dolubdur,

Bürüyüb quşları üzüm yanğısı.

Abşeron bir yaşıl gəlin olubdur,

Üzüm salxımları boyunbağısı.

Tələsdir məni

Nə soyuqdur ayrılığın tənha nəfəsi,

Nə ötəri hicran, vüsal, sevgi həvəsi,

Nə acıdır, nə qarlıdır ömrün zirvəsi,