Elektron ədəbiyyat və sənət portalı

Tərs düşüb könlümdə qəmin düyünü

Bölmə: Müasir Azərbaycan ədəbiyyatı 25.10.2019

 

Eyvaz Borçalı

(1938)

Şair, tərcüməçi. Əməkdar incəsənət xadimi. “Üfüq yananda”, “Sevgi radiusu”, “Qızıl anlar”, “İllər... pillələr”, “Dünya, məni tərkinə al”, “Dünyanın tərkində”, “Durnalı göylər” kimi, onlarla şeir kitabının müəllifidir. A.S.Puşkinin, M.Y.Lermontovun, A.Blokun, N.Barataşvilinin, M.Kərimin şeir və poemalarını dilimizə çevirib. 

 

Tərs düşüb könlümdə qəmin düyünü

Yağışsız buludam, buludsuz yağış,

Nə yerə gərəyəm, nə göyə, bəlkə.

Taleyin üstümə tökdüyü qarğış

Könlümdə alqıştək göyərə, bəlkə!

 

Bir közsüz ocağam, ocaqsız közəm,

Təklikdə heç biri alışmır, neynim.

Bir sözsüz nəğməyəm, nəğməsiz sözəm,

Təklikdə heç biri danışmır, neynim.

 

Tərs düşüb könlümdə qəmin düyünü,

Kölgəsi gözümdən silinməz olub.

Fəsillər dəyişib sabitliyini,

Növbə hansınındır, bilinməz olub.

 

Son baharda mənəm, ilk mayısda sən,

Ulduzlu səma da eşqimdən izdi.

Hicranın payızdı, bu payızda sən

Ay kimi soyuqsan, Gün kimi isti.

 

Baxıram qol-boyun bəxtəvərlərə,

Ayağım yerimir, sanki çolağam.

Səsləmir könlümü heç nə heç yerə,

Bu səsli dünyada batmış qulağam.

 

Büllur qədəminin səsindən özgə

Heç nə eşitmirəm, heç nə dünyada.

Həsrət cığırında ləngimə, tez gəl,

Bir də səhv eləsəm, keçmə dünyada!

 

İki mən

Özümün özümdən yoxmuş xəbərim –

İki “Mən” yaşayır mənim içimdə.

İki “Mən” yaşayır... lakin hər biri

Bir özgə xislətdə, özgə biçimdə.

 

Bir tük də yayınmır qırğı gözümdən.

Bir nöqsan görəndə coşub-daşıram.

Axırda nəyinsə xatirinə mən,

Güzəştə gedirəm, razılaşıram.

 

İki “Mən” yaşayır mənim içimdə –

Biri barışmazlıq, biri mütilik.

İki “Mən” yaşayır mənim içimdə –

Biri inamsızlıq, biri qətilik.

 

Bir alçaq kürsüyə sinə gərəndə,

Axına qoşulub mən əl çalıram.

Vicdanım önündə hesab verəndə,

O alçaq ucalır, mən alçalıram.

 

İki “Mən” vuruşur mənim içimdə,

Biri haqqın qulu, biri zinətin.

İkiyə bölünür qüvvəm, gücüm də

Sanki saxlamaqçün müvazinəti.

 

Bir heçə dönürəm ikiliyimlə,

İki “Mən”dən biri yıxılmalıdır!

Vuruşur “Mən”, mənim mütiliyimlə,

Mütilik hər yanda yox olmalıdır!!!

 

Borçalı torpağı

Borçalı torpağı – əzəli sevdam,

Adımı adına yaraşdırmışam.

Könlüm alışanda bir misra qovdan,

Odumu oduna yaraşdırmışam.

 

Bir yanın Babəkər, bir yanın Ləlvər,

Dərədə bəzəkli xonça kimisən.

Solunda Yağlıca, sağında Qazax,

Quşçu qalasına bağlı gəmisən.

 

Sükançın olmağa çatmaz qüdrətim,

Sərnişin olaram göyərtəndə mən.

Üzək, könlümüzdə gəzmək həsrəti,

Keçək axşam-axşam Sınıq körpüdən.

 

Xramdan adlayıb qovuşaq Kürə,

Mavigöz Xəzərə yetirsin bizi.

Səfər yelkənini açaq yellərə,

Xəzər ümmanlara ötürsün bizi.

 

Borçalı torpağı – saz-söz ovlağı,

Sazında, sözündə yaşayan diyar!

Boş çalı, Borc Alı adlarını da

Nəsildən-nəsilə daşıyan diyar!

 

Borçalı torpağı – bağçalı, bağlı

Böyük Vətənimin kiçik guşəsi.

Xatirə keçmişli, ümid soraqlı,

Gözlərim işığı, könlüm şüşəsi...

 

Axır nəfəsimdə, özgə diyarda

Dünyanı təzədən versələr mənə,

İnan istəmərəm, soyuq məzarda

Üç arşın torpağın bəs elər mənə!!!

 

Axı hər işarən bir tikə qovdan,

Odumu oduna qarışdırmışam.

Borçalı torpağı – əzəli sevdam,

Adımı adına yaraşdırmışam.

 

Dağlar söz istədi

Dağlar məndən söz istədi,

Nə deyirəm? Gözüm üstə!

Qoy oturum bir qayada,

Yazım elə dizim üstə.

 

Köklənmişəm, köklü sazam,

Həm kövrəyəm, həm həssasam;

Ustad aşıq, mahir ozan

Səs yetirsin səsim üstə.

 

Çən-dumanı qovsun külək,

Göydən yerə ensin fələk;

Söz danışsın, baxaq görək

Sözü varmı sözüm üstə.

 

Zaman dönüb, vaxt dolanıb,

Sol talanıb, sağ talanıb;

İçimdə təndir qalanıb,

Ocaq çatın közüm üstə.

 

Nə görübsə balıq suda –

Mən eləyəm Armudluda;

Bir taledi, bəlkə, bu da

Ömür keçir dözüm üstə.