Vaqif Bayatlı Odər
(1949)
Şair, tərcüməçi. “Xəzər” dünya ədəbiyyatı dərgisinin yaradıcısı. “Tənha ulduz altında”, “Unudulacaq bütün sevdalar”, “Ölənəcən sevmək azdır”, “Ən gülməli ölü”, “Yupyumru bir eşq ilə” adlı şeir kitablarının müəllifidir. A.Axmatova, M.Svetayeva, Y.Yevtuşenko, A.Voznesenski, R.Börns və digər şairlərin əsərlərini dilimizə çevirib. Rusiyanın “Molodaya qvardiya” nəşriyyatında nəşr edilən “Sıçrayış” kitabına görə Gürcüstan Nazirlər Sovetinin “Vladimir Mayakovski mükafatı”na layiq görülüb.
Axşam tramvayında
Qucağında uşaq bir qəmli ata
yuxlaya-yuxlaya bir qəm ayında
gedirdi bir axşam tramvayında.
Söykəyib üzünü soyuq şüşəyə
Üşüyə-üşüyə
Atanın üzünə baxırdı uşaq.
O yuxulu üzü görəndən sonra
O sevgili uşaq, o çiçək uşaq
heç zaman, heç yerdə ağlamayacaq.
Dar gündə, xoş gündə yarıyan mələk,
Ata yuxusunu qoruyan mələk
Uşağın üzündə görükdü yenə.
Çox-çox uzaqdakı evin-eşiyin,
həyətin, bacanın, itin-pişiyin
sədaqət mələyi, sevgi mələyi
uşağın üzündə görükdü yenə.
Atalar yorulub vaxtsız yatanda,
Divansız yatanda, taxtsız yatanda,
Başının üstündə ulduz yatanda,
Qəmin uşaqları ayıq olarlar.
Eləcə, eləcə
bir qaya yanında, bir daş dibində
bir çiçək ayılar bir gecəyarı,
baxar göyə görər
bu göy üzünün
yatıb qayaları, yatıb dağları.
O balaca çiçək
qoruyurmuştək
qaya yuxusunu, dağ yuxusunu,
yummaz gözlərini səhərə kimi.
Qardaşımın üzü köməyim olsun
Dilərəm tanrıdan,
Qəlbə dəyməyən,
Uduzub yorulan, udub doymayan,
ağlaya-ağlaya top-top oynayan
qardaşımın üzü köməyim olsun.
Nə qədər top vurar dəyər dirəyə,
Yaxşılıq eləyər – dəyər ürəyə.
Belə bəxti olan çətin kiriyə,
O da ağlamasın, bəs kim ağlasın?!
Dərd gəldi, qəlbini bağlamaz kişi,
Yaş gəldi gözündə saxlamaz kişi,
Çox nahaq deyiblər: ağlamaz kişi,
Kişi də insandı, könlü, gözü var.
Ağla demirəm ki, hər kəlməbaşı,
Dərd olur, söz olur, ağrıdır daşı,
Üzündən xəbərsiz qovur göz yaşı,
Dörd yanın kişiysə, utanma qardaş!
Dilərəm tanrıdan,
Qəlbə dəyməyən,
Uduzub yorulan, udub doymayan,
ağlaya-ağlaya top-top oynayan
qardaşımın üzü köməyim olsun...
Mən zalım adamam, kamança
Qardaşım ağaclar, bacım çiçəklər.
Bir də söz tutdu sizi,
söz tutdu, sevda qurutdu.
Üz tutub yüyürməyin mənə sarı,
bağlanıb gözümün yaş qapaqları.
Dünyanın bəla qapıları,
qala qapıları, daş qapıları,
yetim qapıları, boş qapıları
bağlanıb könlümə, bağlanıb,
bağlanıb gözümün yaş qapaqları.
Mən söz balasıyam, zalım tifili,
sürüşüb alnımdan Allahın əli,
daha sən də,
sən də ağladammazsan məni,
mən zalım adamam, kamança.
Dünyada dərd qalmayacaq
Dünyada dərd qalmayacaq,
Bütün dərdlərin çarəsi
böyüyəcək uşaqlarla.
Böyüyəcək, böyüyəcək...
Başımız açılacaq
dünyanın hay-küyündən,
Uşaqlar tabutları alacaq
böyüklərin çiynindən.
Yaz mövsümləri, payız sonları
dünyada söz qalmayacaq –
gözlərimiz danışacaq.
Bu dünyanın aynaları
biri qocaltmayacaq,
bizim nə yaşımız var?!
Bir söz deməmiş çəkilib getməyəcək
gecənin qaranlıqları.
Çoxdan, lap çoxdan
unutduğun bir dost olacaq
uzaqlarda qaralan ağac.
Bir də bir kimsəni sevməyəcəyəm
Hər gün bir sevdaya düşüb inləyən
Bu dəli könlümə yanıram, dostlar.
Bir də sevda nədi, bilməyəcəyəm,
Bir də bir kimsəni sevməyəcəyəm.
Bir də bu dünyada eşqdən yazmağa,
Gecələr azmağa daha halım yox.
Bu xan oğlanlara, xanım qızlara
Qara sevda nədi, bir sualım yox...
Getdi gözlərimdən bir dəvə kini,
Getdi qollarımdan küçə davası.
Bahar ağaclardan çəkilən kimi
Çəkildi başımdan sevgi havası.
Könlüm dəliliyi unutdu çoxdan,
Axır ki, ağlımın səsinə uydum.
Qonur gözlərimdə yorğunluq – haqdan,
Doydum küçələrdən, yollardan doydum.
Bir də sevda nədi, bilməyəcəyəm,
Bir də bir kimsəni sevməyəcəyəm.
Bir də min il sonra dirilsəm...
Ölsəm,
bir də min il sonra dirilsəm,
bu dünyada hər şeyin sonunu bilsəm?!
...Bir çölün düzündə
qarağat koluyla qalsam baş-başa,
o kol da
kolluğundan çıxıb dönsə qardaşa,
nə sorsam, nə desəm, cavab yerinə
tikanlı üzünü sürtsə üzümə,
bir dəniz də gəlsə, üzündə gəmi,
hey sürtsəm üzümü divarlarına,
uzanıb qollarım, bitib qollarım
dönsə bir qayığın avarlarına,
sular qollarımı yuduqca yusa,
saçlarım yosuntək axdıqca axsa,
bir cüt mələk kimi,
bir cüt ay kimi
bir qızla bir oğlan buluddan çıxsa...
Ölsəm, ölsəm,
bir də min il sonra dirilsəm,
bu dünyada hər şeyin sonunu bilsəm!