Elektron ədəbiyyat və sənət portalı

“Azərbaycan - ərəb dili danışıq kitabçası” nəşr olundu

Bölmə: Xəbər 06.02.2023

Dövlət Tərcümə Mərkəzi dil, tərcümə, xalqlararası ünsiyyət və anlaşma sahəsinə yararlı olacaq yeni, daha geniş formatlı “Azərbaycan - ərəb dili danışıq kitabçası” nəşr edib.

Kitabçada toplanan söz və ifadələr “Yolda”, “Sərhəddə”, “Hoteldə”, “Şəhərdə”, “Yeməklər və içkilər”, “Rabitə vasitələri”, “Tibbi yardım”, “Alış-veriş və xidmətlər”, “Gündəlik istifadə olunan söz və ifadələr”, “Vaxt və tarix” kimi fəsillər üzrə təqdim edilib.

Sözlüyün tərtibçisi – Mərkəzin ərəb dili üzrə mütəxəssisi Fərid Camalov, redaktorları – Bәhlul Abbasov və Şəfiqə Şəfadır.

Qeyd edək ki, nəşr ərəb ölkələrinə işgüzar və turist səfərinə gedənlər, eləcə də ərəb dilinə şifahi ünsiyyət vasitəsi ilə yiyələnmək istəyənlər üçün nəzərdə tutulub.

   

Kitabçanı yaxın günlərdə aşağıdakı kitab evləri və mağazalarından əldə etmək olar:

“Libraff”

“Kitabevim.az”

“Akademkitab”

“Akademiya” kitab evi

“Baku Book Center”

“Çıraq” kitab evi

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsinin Kitab Evi

Azərbaycan Dillər Universitetinin satış köşkü.

 

 ÖN SÖZ

 

500-ə yaxın söz və söz birləşməsinin toplandığı kitabçadan rahat istifadə olunması üçün tərcümə edilmiş  söz və söz birləşmələri transkripsiyada, yəni ərəb dilində tələffüzü latın qrafikasında verilib. Azərbaycan dilində “ö”, “ü”, “ə”, “c” və s. bu kimi xüsusi hərf və səslər olduğu kimi, ərəb dilində də bəzi hərf və səslər var ki, dilimizdə onların ekvivalenti yoxdur. Misal olaraq “dad” (ض) hərfini, pəltək “sə”  (ث) və zəl” (ذ) hərflərini, böğaz hərflərindən olan “hə” (ح) və “ayn” (ع) hərflərini göstərə bilərik. “Dad” hərfinə ərəb dilindən savayı, heç bir dildə rast gəlinmədiyi səbəbdən bəzi mənbələrdə ərəb dili “luğatud-dad”, yəni “dad dili”, ərəblər isə “əhlud-dad”, yəni “dad əhli”, yaxud “natiqunə bid-dad”, yəni “dad dilində danışanlar” da adlandırılır.

Azərbaycan dilində bu gün də çox sayda ərəb və fars mənşəli sözlər istifadə olunmaqdadır. Qeyd edək ki, uzun müddət həmin sözlərin düzgün tələffüzü və yazılışı apostrof (') işarəsi ilə bildirilirdisə, bu işarə Azərbaycan dilinin yeni əlifbasında yer almaması və “ayn” (ع) hərfinin qrafik göstəricisi olan apostrofun qeyri bir işarə ilə əvəzlənməsinin mümkün olmaması, bu işarənin müvafiq sözlərin transkripsiya versiyasında işlədilməsi zərurətini şərt olaraq meydana çıxarmışdır.

Məsələn, (’ə‘zəb – أَعْزَبُ), (fil-cə:mi‘a - فِي الجَامِعَةِ), (nə‘am - نَعَمْ), (tab‘an - طَبَعَا), (sə:‘idni - سَاعِدْنِي) və s.